Hoe ga je om met ‘oud’ denken, vooral als het voorkomt bij collega’s op sleutelposities? – een van de interessante vragen die door het leernetwerk programmatisch toetsen zijn gesteld en die door Marleen Kaijen (HAN), Fedde Kloppenburg (HU) en Harry Rorije (HU) werden behandeld tijdens de tweede Buitenkringbijeenkomst 2022/2023. Dit heeft voor ons tot nieuwe inzichten geleid, waarmee we jou nog beter kunnen helpen en die we graag met je delen.
Ga in gesprek!
Programmatisch toetsen is echt een paradigmashift en de vraag hoe je je collega’s nou eigenlijk meekrijgt komt heel vaak voor. Uit de praktijk blijkt dat de overtuiging niet werkt… Het antwoord: ga in gesprek! Betrek je collega’s.
Hoe doe je dat?
In de vraag werd ‘oud’ denken benoemd. Allereerst moeten we wellicht niet meer over ‘oud’ spreken, omdat je daarmee – onbedoeld – een wij-zij-cultuur creëert. Zo heb je al een muurtje gebouwd, je hebt een waardeoordeel over collega’s, terwijl ze mogelijk iets bewaken wat heel waardevol voor een nieuwe manier van werken kan zijn. Door het gesprek aan te gaan met collega’s die (nog) niet overtuigd zijn van programmatisch toetsen, voelen zij zich serieus genomen.
De ‘common ground’
Het opzoek gaan naar de ‘common ground’, de overeenkomende waarden, is een belangrijke stap. Dit kun je bijvoorbeeld doen met waardekaartjes. Je merkt dan vaak dat jullie waarden eigenlijk helemaal niet zo ver van elkaar liggen. Docenten komen niet voor niks al tientallen jaren hun bed uit, gedreven om hun werk te doen. Jullie willen allemaal het beste voor de student. Dat deze zekerheid heeft en dat de manier van toetsen eerlijk is. Wat volgt is een diepgaand gesprek dat heel veel uit de lucht haalt.
Soms moet je loslaten en toevoegen
Daarbij is het goed om te beseffen dat iedere opleiding, ieder werkveld, iedere student die voor een bepaalde opleiding kiest, uniek is. En het concept programmatisch toetsen is één van de ingrediënten die je in de trechter, het proces, giet. Het andere ingrediënt is de eigenheid van zo’n werkveld en docententeam. Uit die trechter komt dan iets wat krachtig en uniek is. Daar moet je goed naar zoeken. Het kan zijn dat je misschien bepaalde elementen uit een concept zoals programmatisch toetsen loslaat, maar andere elementen uit het team toevoegt, waardoor je tot hele mooie, goedwerkende modellen komt.
Wat zeker bij ons (hogeschool Leiden, fysiotherapie) al een beetje helpt is om helder te krijgen wat eenieder nu eigenlijk onder programmatisch toetsen verstaat. Hier zit al de eerste spraak- en daarmee oordeelsverwarring.